Detyrat islame

Duhet ditur se nuk mjafton vetëm të besohet, por duhet gjithmonë dhe në kohë t'i kryejmë detyrat islame. Detyrat islame janë pesë: Shqiptimi i dëshmisë islame - Kelimei -shehadeti Falja e namazeve të përcaktuar Agjërimi i muajit të Ramazanit Dhënia e zekatit Kryerja e haxhit Këto detyra quhet shartet islame, dhe janë të përcaktuara në Kur'an si urhdëra të domosdoshëm (farze) dhe e kemi për detyr t'i kryejmë gjithmonë. Ata të cilët nuk i kryejnë, meritojnë dënimin e Zotit. Prindërit e kanë për detyr t'ua mësojnë fëmijëve të vet se si zbatohen këto detyra, t'u a bëjnë shprehi kryerjen e tyre.

Shehadeti

KELIMEI - SHEHADETI Sharti i parë islam është: DËSHMIA ISLAME, Kelimei - Shehadeti, i cili shqiptohet: ESHHEDU EN LA ILAHE IL-LELLAH, VE ESHHEDU ENNE MUHAMMEDEN ABDUHU VE RESULUHU. Përkthimi: Unë besoj dhe dëshmoj se vetëm Allahu është Zot dhe se Muhammedi a.s. është rob dhe i dërguari i Zotit. Kelimei - Shehadetin së paku një herë në jetë është e nevojshme që të shprehet sinqerisht. Fjala >>shehadet<< do të thotë: të vërtetosh dhe dëshmosh haptas, pa droje dhe frikë atë që e beson. Me këte, ne besojmë dhe pranojmë dy elemente të vërteta të besimit: njësin e Zotit dhe profetësinë e Muhammedit a.s. Me këtë deklarojmë përkatësin.

Pastërtia

Definicioni: Të pastruarit e trupit dhe petkut nga çdo gjë që është e papastër quhet "Taharet". All-llahu xh.sh. na dalloi me Fenë Islame e cila fe është më e pastër dhe univerzale, e cila i përmbledh të gjitha të mirat e kësaj dhe asaj bote. Një nga të mirat që i posedon Feja Islame është edhe pastërtia, ku në shumë ajete të Kur'anit dhe në shumë hadithe të Pejgamberit a.s. kemi porosi që t'i përmbahemi kësaj rregulle islame. Në suren El-bekare, ajeti/222 All-llahu xh.sh. thotë: "All-llahu i do ata që pendohen dhe ata që ruhen prej punëve të ndyta (dhe All-llahu i do të pastrit)". Në ajetin tjetër në suren Tevbe ajeti/108 thuhet" Aty ka burra që dëshirojnë të pastrohen mirë, e All-llahu i do të pastrit. " Ndërsa Pejgameri a.s. në një hadith thotë. "Pastërtia është pjesë e Imanit e besimit". Në qoftë se hedhim një vështrim mbi mësimet e Sheriatit islam, do të vërejmë se sa rëndësi të madhe i është kushtuar pastërtisë, p.sh. para se të falim namazin jemi të detyruar të marrim abdest, e kur të merr njeriu abdest pesë herë në ditë, e ti lajë duart, fytyrën, krahët, dhe këmbët, çfarë pastërtie mund të egzistojë më e madhe se kjo. Jo vetëm kaq por në disa raste të veçanta jemi të urdhëruar që të lajmë tërë trupin, sic janë ditët e premte, festat fetare etj. Pastërtia (tahareti) është në dy lloje: Tahareti-hakikije dhe Tahareti hukmije. 1. Tahareti-HAKIKIJE: Papastërtia e vërtetë është kur trupi, vendi ku do të falet, apo petku i njeriut është i ndyer me ndyrësi të njeriut apo të kafshës, me shurë apo ndyrësina të tjera. E ky njeri nuk mund ta kryejë obligimin e të falurit derisa nuk i ka të pastërta këto që i përmendëm. E në qoftë se falet me petk të zhytur, namazin nuk e ka të plotë. Diç për ujërat: Ujërat me të cilët mund të pastrohemi janë : Uji i detit, uji i shiut, uji i lumit, uji i pusit, uji i kroit, uji i breshërit, uji i borës. Ujërat ndahen në tre lloje : · Uji i pastër dhe ka cilësi pastruese, p.sh. uji i shiut, uji i kronit, etj. · Uji i pastër që nuk ka cilësi pastruese, nuk pastron, p.sh. uji që kemi marë abdest, nuk mund të marrim abdes përsëri me atë ujë. Në këtë lloj të ujit hynë edhe lëngjet e pemëve dhe të luleve, këta janë të pastër, por nuk kanë cilësi pastruese. · Uji i ndytë është ai ujë në të cilin ka rënë ndyrësi dhe është në sipërfaqe të vogël e nuk ecën. 2. Tahareti-HUKMIJE: Të pastruarit të vet trupit të njeriut, nëse dëshiron të falë namaz, sepse sipas dispozitave të sheriatit, trupi i njeriut konsiderohet i papastër, p.sh. njeriu nuk ka abdes, ose është xhunub, ose femra në kohën e hajzit (menstruacionit) dhe të nifasit(pas lindjes) dhe si të këtillë nuk mund të lidhen në namaz. Gjendja kur ne jemi të papastër quhet "hadeth". Hadethi ndahet në hadeth të vogël, dhe hadeth i madhë: a) Hadethi i vogël është kur njeriu nuk ka abdest, e nëse dëshiron të falet duhet të marrë abdes. b). Hadeth i madh është kur njeriu është xhunub, e për të qenë i pastër ky njeri duhet të lajë tërë trupin, ose femra pas menstruacionit. Në këtë lloj të pastrimit (taharetit) hynë: Abdesti, Gusli dhe Tejemmumi.

Tejemmumi

Definicioni : "Tejemmum" do të thotë: shuplakët e duarve të vihen në dhe të pastër ose mbi gjëra prej dheu ose pluhuri, dhe t`i bihet fytyrës dhe krahëve deri pas bërylave.

Tejemmumi është nga veçoritë e Fesë Islame, me të cilën fe na dalloi All-llahu xh.sh. Poashtu na dalloi me Pejgamberin më të lavdëruar i cili thotë: "Më janë dhënë pesë gjëra, që nuk i kanë pasur të tjerët para meje; njëra prej atyre është se më është bërë toka faltore (mesxhid) dhe e pastër, çdo njërin prej ummetit tim kudo që e arrinë koha e namazit mund të falet". S'ka dyshim se tejemmumi është lehtësim për muslimanët, sepse në raste kur nuk ka mundësi që të merr abdes e as gusul mund të marrë tejemmum, e tejemmumi e zëvendson abdesin dhe guslin.

ARSYET QË LEJOHET TË MERRET TEJEMMUM JANË

• · Kurë uji gjindet larg së paku 30 min të ecur në këmbë (2 km).
• · Kurë shëndeti keqësohet po të merret abdes ose gusul (me lejen e mjekut musliman).
• · Për shkak të ftohtit të madh nga i cili njeriu mund të vejë veten në rrezik (sëmuhet).
• · Friga nga armiku ose ndonjë egërsirë që gjindet në anën e ujit.
• · Nga friga e mungesës së ujit për pije, edhe në qoftë se ka nevojë edhe kafsha.
• · Friga se do të kaloj koha e namazit të xhenazes ose bajramave (shkaku i kohes së shkurtë).

• · Nijeti të vendosurit për tejemmum).
• · Arsyeja që lejon të marrësh tejemmum.
• · Të merret tejemmumi me dhe të pastër.
• · Mos të gjindet gjë sendi që e pengon marrjen e tejemmumit (llak, ngjyrë, etj...).
• · Të jepet mes'hi me tërë dorën ose me pjesën më të madhe të saj.
• · Tërë fytyrës dhe suarve deri pas bërrylave t'u ipet mes'h (të fërkohet me dhe).

Në fillim thuhet: Eudhu bil-lahi minesh-shajta-nirr-rraxhijm Bismil-lahirr-rrahmanirr-rrahijm.Vendosa të marr tejemmum për të falë namaz, ose për të lexuar Kur-an; e zgjedh vendin ku ka dhe të pastër ose pluhur, dy shuplakat e duarve i shtrijmë në dhe ose pluhur, pasi që ngriten shkunden dhe me të dy duart i biem fytyrës, e përsëri herën tjetër i shtrijmë duart në dhe e me dorën e majtë i biem krahut të djadhtë një herë, fillojmë prej gishtave e deri te bërrylat, e me dorën e djadhtë i biem krahut të majtë.

SUNNETET E TEJEMMUMIT

• · Në fillim të përmendet emri i Zotit.
• · T'i jepet mes'h më parë fytyrës e pastaj krahëve.
• · Tejemmumi të merret pa ndërprerje.
• · Të fillojë më parë me krahun e djadhtë.
• · Të kryhet tejemmumi sikur që përmendëm lartë.

• · Gjithëçka që e prish abdesin e prish edhe tejemmumin.
• · Kur të gjejmë ujë, prishet tejemmumi.
• · Kurë të kaloj shkaku i cili na shtynë që të marrim tejemmum, p.sh. largimi i armikut nga vendi i ujit.

Pastrimi, para së gjithash, është paraparë për namaz. Krahas kësaj pastërtia si e tillë është e këndshme edhe për Zotin xh.sh. edhe për njeriun, e në të njëjtën kohë ajo është kushti themelor për ruajtjen e shëndetit. Parimet islame prej nesh kërkojnë pastrimin tërë trupit (larjen) dhe abdestin (pesë herë në ditë). natyrisht, pastrimi është i nevojshëm për të mënjanuar ndyrësinë e dukshme nga trupi, nga rrobat dhe nga vendi ku banojmë dhe ku falim namaz. Nga kjo kuptojmë se muslimani duhet t'i kushtoj kujdes të veçant pastërtis, të rijë i pastër dhe të jetë shembull për të tjerët.